Wyciągnięcie i przeniesienie ciała z grobu jest możliwe tylko po uzyskaniu zgody Państwowego Inspektoratu Sanitarnego. W przeciwnym razie nie ma możliwości legalnego zrealizowania ekshumacji zwłok. Procedury związane z ekshumacją zwłok i szczątek ciał można realizować wyłącznie w określonym czasie oraz po dopełnieniu niezbędnych formalności urzędowych. Warto też dodać, że koszt przeprowadzenia wydobycia zwłok jest uzależniony od lokalizacji oraz czasu, w którym ciało było przechowywane na miejscu pochówku.
Przeniesienie ciała zmarłej osoby z pierwotnego miejsca pochówku jest możliwe, ale tylko po uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia. Instytucje państwowe pełniące nadzór nad cmentarzami mogą wydawać pozwolenia lub kategorycznie zabraniać ekshumacji osoby zmarłej. Na czym polegają procedury związane z ekshumacją zwłok? To usługi związane z wydobyciem szczątków ludzkich lub ciała zmarłego z grobu, np. w celu jego przeniesienia do nowego miejsca spoczynku.
Pomoc w ramach przeniesienia zwłok z jednego grobowca do drugiego jest dostępna w ramach usług pogrzebowych dostępnych w zakładzie funeralnym. Po uzyskaniu stosownej zgody warto skontaktować się z doświadczonym zakładem pogrzebowym. Dlaczego? Otóż tylko profesjonaliści są w stanie dokonać ekshumacji zwłok lub szczątków z zachowaniem rygorystycznych wymogów sanitarnych.
W Polsce ekshumacja zwłok i szczątków ludzkich jest możliwa tylko po złożeniu dobrze umotywowanego wniosku do stosownego urzędu. Kilka sytuacji, w których można uzyskać zgodę na wyciągnięcie i przeniesienie zwłok to:
Warto dodać, że zwłoki, które zostały pochowane po zakażeniu chorobami zakaźnymi, można ekshumować dopiero po upływie 2 lat od dnia pochówku. Wynika to z przepisów bezpieczeństwa wprowadzonych w celu uniknięcia epidemii i rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych.
Wniosek do Państwowego Inspektoratu Sanitarnego może złożyć przede wszystkim najbliższa rodzina zmarłego. Do osób, które mają szanse na pozyskanie zezwolenia na ekshumację, zaliczamy:
Aby legalnie przeprowadzić ekshumację na podstawie decyzji Inspektoratu Sanitarnego, konieczne jest powiadomienie zarządcy cmentarza o planowanych działaniach. Trzeba to zrobić na piśmie wraz ze wskazaniem numeru wniosku wydanego w sprawie związanej z wyciągnięciem zwłok z grobowca.
Procedury związane z ubieganiem się o zezwolenie na ekshumację zwłok, nie są skomplikowane. W Polsce, aby otrzymać pozwolenie, wystarczy złożyć stosowny wniosek do urzędu. Można to zrobić na trzy sposoby.
Aby załatwić sprawy związane z zezwoleniem od Państwowego lub Powiatowego Inspektora Sanitarnego potrzebujesz złożyć poprawnie uzupełniony wniosek o ekshumację zwłok lub szczątek ludzkich. Wymagane formalności krok po kroku opisaliśmy w poradniku poniżej.
Przygotuj wniosek o udzielenie zezwolenia na ekshumację zwłok i szczątków. Możesz go pobrać ze strony: https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/192. Do tego potrzebujesz też kilku innych dokumentów:
Po zebraniu niezbędnej dokumentacji i uzupełnieniu wniosku o ekshumację do właściwego Państwowego Inspektora Sanitarnego wystarczy złożyć komplet do urzędu.
Kolejny etap ubiegania się o zezwolenie na ekshumację zwłok lub szczątków z grobu to oczekiwanie na weryfikację dokumentów przez urząd. Jeśli wniosek i dokumentacja jest poprawna formalnie i merytorycznie, prawdopodobnie decyzja zostanie wydana dość szybko.
Ostatni krok to przyznanie zezwolenia na wyciągnięcie ciała zmarłego z grobu. Warunkiem udzielenia pozwolenia jest spełnienie wymogów bezpieczeństwa higieniczno-sanitarnego.
Dokładne przepisy prawne dotyczące procesu ekshumacji zwłok i szczątków ludzkich można znaleźć w Ustawie z dnia 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych, a także w Ustawie z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. To najważniejsze dokumenty wskazujące na sposoby postępowania ze zmarłymi w przypadku chęci ich ekshumacji.
Uzyskanie zezwolenia na ekshumację zwłok to nie wszystko, co trzeba załatwić w celu przeniesienia zwłok do innego miejsca. Jeśli chcesz przenieść ciało zmarłego na inny cmentarz i konieczne jest jego przewiezienie, musisz uzyskać pozwolenie na przewóz specjalistyczny. W tym przypadku procedury da się załatwić nieco szybciej, gdyż zezwolenie jest wydawane do 3 dni od daty złożenia wniosku do urzędu.
W Polsce legalne przeprowadzenie ekshumacji jest możliwe w terminie od 16 października do 15 kwietnia i tylko we wczesnych godzinach porannych. Państwowy Inspektorat Sanitarny może w wyjątkowych przypadkach zgodzić się na inny termin, ale z zachowaniem jasno ustalonych środków ostrożności.
Za przeprowadzenie nielegalnej ekshumacji zwłok bez zezwolenia Państwowego Inspektora Sanitarnego grozi kara grzywny lub pozbawienia wolności.
W Polsce ubieganie się o zezwolenie na ekshumację zwłok jest bezpłatne. Dodatkowe opłaty dotyczą tylko sytuacji, w których sprawa jest załatwiana przez pełnomocnika.
Po złożeniu wniosku do stosownego urzędu trzeba poczekać maksymalnie miesiąc od dnia przyjęcia dokumentów. Termin może wydłużyć się do 2 miesięcy w nagłych wypadkach.
Jeśli urząd nie przyznał zezwolenia na ekshumację, każdy może napisać odwołanie od decyzji. Warto jednak wiedzieć, że decyzji nie można zaskarżyć do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Inspektor sanitarny jak najbardziej może uczestniczyć w ekshumacji zwłok lub szczątek ludzkich. Jego obowiązkiem jest nadzorowanie tego procesu tak, aby został przeprowadzony zgodnie z zasadami bezpieczeństwa sanitarnego.
