Z uroczystościami pogrzebowymi w Polsce już od wielu lat są związane liczne zabobony. Zdecydowana większość nie sprawdza się w praktyce, a niektóre z nich popadły w całkowite zapomnienie. Mimo to wiele osób wciąż wierzy w przesądy pogrzebowe i uważa na wszystkie czynności wykonywane podczas organizacji pogrzebu w Warszawie i innych miejscowościach w całym kraju. Wszelkiego rodzaju zabobony oraz przesądy pogrzebowe w Polsce dotyczą najczęściej nieszczęśliwych następstw po dopuszczeniu się określonego czynu.
Przesądy to inaczej wiara w nadprzyrodzone moce oraz tajemnicze związki pomiędzy konkretnymi sytuacjami. Zgodnie z najstarszymi zabobonami niektóre mogą przynosić prawdziwego pecha, szczęście lub ochronić przed niekorzystnymi sytuacjami w życiu. Warto dodać, że przesądy dotyczą nie tylko ceremonii pogrzebowych, ale także ślubów czy nawet chrztu dziecka. Najstarsze osoby w rodzinie na pewno są w stanie przytoczyć przykłady przesądów, które mogą przynieść pecha całej rodzinie.
Mimo spadającej popularności przesądów pogrzebowych wciąż wiele osób wierzy w magiczną moc. Taka wiara często wynika z kultury, która została wpojona już od najmłodszych lat życia. Najpopularniejsze przesądy dotyczą śmierci. Otóż w sytuacjach, kiedy duch opuszcza ciało, mogą wydarzyć się różne sytuacje, które przynoszą rodzinie powodzenie lub odwrotnie - pecha.
Najpowszechniejsze polskie przesądy powiązane z pogrzebami oraz śmiercią dotyczą obaw, że zmarła osoba zechce zostać po śmierci na ziemi. To powoduje, że osoby zamieszkujące dawną nieruchomość zmarłego będą "nawiedzane" przez duchy. Oczywiście najczęściej nie ma to nic wspólnego z rzeczywistością.
Wielu członków rodzin, w których doszło do śmierci w domu, postanowiło w celu ochrony przed zabobonami i przesądami: zasłaniać lustra, szyby i powierzchnie, które dawały odbicie światła. To generowało ryzyk, że zmarły, przyglądając się swojej podobiźnie, pozostanie w domu. Co więcej, przesądy w Polsce wskazują, że zmarły do opuszczenia mieszkania potrzebował otwartego okna. W przeciwnym razie duch pozostawał w nieruchomości i nawiedzał mieszkańców.
Dawniej trumny ze zmarłymi umieszczano w domach. Rodziny, które mocno wierzyły w zabobony dbały o to, aby zmarły został wyniesiony nogami do przodu. Dlaczego? Otóż taki sposób wyjścia ze zmarłym z nieruchomości sprawiał, że nieboszczyk dobrowolnie opuszczał dom wraz ze swoim duchem.
Nadprzyrodzone związki w postaci zabobonów pogrzebowych w Polsce dotyczą też faktu, że rzeczy zmarłej osoby nie wolno dotykać przez 6 tygodni od czasu śmierci. W tym czasie dusza może jeszcze powracać na miejsce, aby skorzystać ze wszystkich pozostawionych przedmiotów.
Przesądy w Polsce dotyczą też bezpośrednio przygotowania ciała zmarłej osoby do pochówku i złożenia w grobie. Jeszcze kilka lat temu ubieranie nieboszczyka było wyłącznie zadaniem najbliższej rodziny. Obecnie zajmują się tym zakłady pogrzebowe, które organizują pogrzeby w Warszawie. Jeśli chodzi o najpopularniejsze zabobony i przesądy związane ze śmiercią i przygotowaniem ciała do pogrzebu, wyróżniamy:
Popularnym zabobonem jest także to, że w ręce osoby umierającej wkładano gromnicę. W zabobony tego typu wierzą obecnie szczególnie osoby w starszym wieku. Młodzi ludzie raczej odchodzą od wiary w magiczną moc zabobonów i przesądów - nie tylko tych pogrzebowych, ale także powiązanych z innymi obrzędami kościelnymi.
Najpopularniejsze zabobony w Polsce dotyczą także czuwania przy ciele zmarłej osoby, jak i samego pogrzebu. Bardzo ważne niegdyś było to, aby przed ostatnim pożegnaniem czuwać przy zmarłym w otwartej trumnie. Takie praktyki znane są do dziś. Zabobony dotyczą także zniczy - pod żadnym pozorem nie można zapalać ich tuż po zakończeniu pogrzebu. Naganne jest także używanie zapalniczki. Prawdziwe znicze z szacunku dla zmarłych oraz zgodnie z przesądami powinny być zapalane wyłącznie zapałkami. Zapalnie zniczy codziennie używaną zapalniczką miałoby przynosić pecha całej rodzinie zmarłego.
Umieszczenie trumny w grobowcu powinno być zakończone posypaniem jej garścią ziemi. Co więcej, podczas drogi na ostatnie miejsce pożegnania zmarłego nie można zgubić kwiatów - to zwiastuje problemu lub ryzyko utraty najbliższej osoby. Zgodnie z przesądami w Polsce kobiety w ciąży nie powinny przychodzić na pogrzeb. Uczestnictwo w ceremonii mogłoby doprowadzić do śmierci nienarodzonego dziecka. Warto też dodać wzmiankę o zabieraniu kwiatów z grobu - według osób wierzących w zabobony to nie powinno mieć miejsca, gdyż może przynosić pecha.
Podsumowując: zabobony znane w Polsce to różnego rodzaju sytuacje i rytuały, które są powiązane z obrzędami śmierci i pochówku. Wiele osób wciąż żyje w przeświadczeniu, że niektóre czynności mogą przynieść pecha lub doprowadzić do śmierci innej osoby. Wybierając się na pogrzeb bliskich osób, warto też zadbać o odpowiednie obuwie. Przesądy w Polsce wskazują, że założenie nowego obuwia w tym dniu zwiastuje rychłą śmierć danej osoby.
